ΠΕΔΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Οι μύκητες, τα βακτήρια και άλλοι παθογόνοι μικροοργανισμοί κυκλοφορούν ελεύθεροι ανάμεσά μας. Τα πιάνουμε, τα αναπνέουμε, ζούμε μαζί τους.

Το αν ασθενήσουμε ή όχι, εξαρτάται κυρίως από δύο παράγοντες:
1. Τη συγκέντρωσή τους, την ποσότητά τους, δηλαδή, ανά μονάδα όγκου.
2. Την κατάσταση του ανοσοποιητικού μας συστήματος.

Στις κατοικίες αλλά και σε όλα τα κτίρια όπου κυκλοφορούν οι άνθρωποι είναι ιδιαίτερα βασικό να μην προσφέρονται εστίες ανάπτυξης στα μικρόβια. Επειδή τα δάπεδα καλύπτονται συνήθως από ανόργανα υλικά – που δεν προσφέρουν τροφή σε βακτήρια και μύκητες – το ενδιαφέρον στρέφεται στους τοίχους.

Ένας τοίχος βαμμένος με συμβατική βαφή – με την προϋπόθεση και της αυξημένης σχετικής υγρασίας – προσφέρει ιδανικές συνθήκες για την εγκατάσταση και τον πολλαπλασιασμό μυκήτων και βακτηρίων. Οι βαφές προσφέρουν άφθονο φαγητό στους μικροοργανισμούς.

Εάν τώρα ένας τοίχος βαφεί με αντιμικροβιακά χρώματα, η επιβίωση των μικροοργανισμών καθίσταται άμεσα αδύνατη. Το Α.Χ. εκλύει σταθερά μικροποσότητες ενεργών μικροβιοκτόνων συστατικών που απορροφώνται από τα μικρόβια, αναμιγνύονται στην ενζυματική αναπαραγωγική διαδικασία τους, καταστρέφοντάς τα.

Ένα ερώτημα είναι εάν τα αντιμικροβιακά χρώματα είναι ασφαλή για τον άνθρωπο.

Υπάρχουν δύο κατηγορίες:
Α) Αυτά στα οποία τα ενεργά συστατικά βρίσκονται στην επιφάνεια.
Β) Και εκείνα στα οποία τα ενεργά συστατικά βρίσκονται «παγιδευμένα» στο πολυμερές πλέγμα της βαφής. Αυτά είναι και τα ασφαλέστερα. Εκτός της ασφάλειας που παρέχουν, αντέχουν και περισσότερο γιατί δεν ξεπλένονται – τα ενεργά συστατικά τους – από τις πλύσεις καθαρισμού.

Τα αντιμικροβιακά χρώματα χρησιμοποιούνται:

Σε νοσοκομεία, ιδρύματα, σχολεία και όλους τους χώρους υγιεινής.
Σε χώρους παραγωγής κι επεξεργασίας ποτών και τροφίμων.
Σε σπίτια όπου υπάρχει ιστορικό μούχλας ή ασθενείς με αναπνευστικά νοσήματα.

Πολλές φορές στις δομικές κατασκευές διατηρούμε εμφανή τη φυσική όψη του ξύλου. Πρόκειται για επιμελημένες ξύλινες κατασκευές από ειδική ξυλεία, όπως η δρυς, το όρεγκον-πάιν, το ιρόκο, το ντουσιέ, κ.α. Μετά την τέλεια προεργασία της επιφάνειας με γυαλόχαρτο και το καθάρισμά της, αλείφουμε, δύο χέρια, απλό βρασμένο λινέλαιο. Κατόπιν διαστρώνουμε βερνίκι σε δύο ή τρεις στρώσεις.

Υπάρχουν βερνίκια διαφόρων τύπων, άχροα ή έγχρωμα, γυαλιστερά ή ματ, κλπ.

α) Κοινοί ελαιοχρωματισμοί

Βασικό μειονέκτημα των μεταλλικών κατασκευών από δομικό χάλυβα είναι η οξείδωσή τους.

Απαραίτητο λοιπόν είναι πριν από την ελαιοβαφή να προηγηθεί μια επίχρωση προστατευτική κατά της οξειδώσεως (αντισκωριακή).

Το πιο συνηθισμένο αντισκωριακό χρωστικό υλικό είναι αυτό που γίνεται με βάση το μίνιο (επιτεταρτοξείδιο του μολύβδου) και έχει την εξής σύνθεση :

Λινέλαιο            40,0%

Νέφτι                  9,5%

Στεγνωτικό        0,5%

Μίνιο                50,0%

Πριν το μέταλλο βαφεί πρέπει η επιφάνεια να καθαριστεί προσεκτικά από τις σκουριές και από τυχόν άλλες ύλες που έχουν επικαθήσει κατά τη δόμηση. Το καθάρισμα γίνεται με ειδική συρμάτινη ψήκτρα και με σμυριδόπανο.

Περνιέται κατόπιν μια ή καλύτερα δύο στρώσεις αντισκωριακού υλικού με το χρωστήρα. Η εργασία πρέπει να γίνει προσεκτικά ώστε να καλυφθεί τέλεια η μεταλλική επιφάνεια.

Μετά το στέγνωμα της αντισκωριακής στρώσεως επακολουθούν δύο ή τρεις στρώσεις ελαιοχρώματος. 

β) Σπατουλαριστοί ελαιοχρωματισμοί

Όταν πρόκειται για δομικά μεταλλικά στοιχεία από δομικό χάλυβα με μεγάλες επιφάνειες, όπως οι στραντζαριστές πόρτες ανελκυστήρων, οι πόρτες θησαυροφυλακίων ή χώρων πυρασφάλειας καλό είναι μετά την επίχρωση του αντισκωριακού υλικού να γίνεται σπατουλάρισμα της επιφάνειας για εξίσωση τυχόν μικροανωμαλιών και δημιουργία λείας και επίπεδης επιφάνειας. Το σπατουλάρισμα γίνεται με ειδικό υλικό για μεταλλικές κατασκευές σε δύο στρώσεις.

Μετά την ξήρανση του σπατουλαρίσματος η επιφάνεια τρίβεται με ψιλό σμυριδόπανο με σύγχρονη διαβροχή με νερό. Την επιφάνεια αυτή μπορούμε να τη βάψουμε με ελαιόχρωμα ή με ριπολίνη ή με ειδικά βερνικοχρώματα για μεταλλικές επιφάνειες τύπου ντούκο, ντουλούξ, κλπ. Αυτά τα χρώματα συνήθως επιστρώνονται με ψεκαστήρα (πιστόλι βαφέα). 

Παρατηρήσεις

 α) Γενικά οι ελαιοχρωματισμοί, κυρίως οι σπατουλαριστοί, και οι χρωματισμοί με βερνικοχρώματα (ριπολίνες, ντούκο, κλπ.) πρέπει να γίνονται σε χώρο απαλλαγμένο τελείως από σκόνη.

β) Δεν πρέπει να επισπεύδουμε την εργασία ελαιοχρωματισμού, αλλά να εξαντλούμε τα χρονικά περιθώρια που χρειάζεται να στεγνώσει η κάθε στρώση. Πολλοί για να μικρύνουν αυτά τα περιθώρια αυξάνουν τις αναλογίες στεγνωτικού, αλλά αυτό τελικά αποβαίνει σε βάρος της ποιότητας της όλης εργασίας.

γ) Πρέπει να προσέχουμε τις μη φανερές επιφάνειες των κουφωμάτων, δηλαδή της επιφάνειες που έρχονται σε επαφή με τις τοιχοδομές. Αυτές πριν τοποθετηθούν τα κουφώματα στις θέσεις τους, πρέπει να ασταρώνονται και να περνιούνται ένα χέρι με απλό ελαιόχρωμα (ξύλινα κουφώματα) ή να επιστρώνονται με αντισκωριακή βαφή (μεταλλικά κουφώματα).

δ) Τα σπατουλαρίσματα των τοίχων γίνονται καλύτερα σε δύο στρώσεις και πάντοτε με ενδιάμεσο αστάρωμα (λινέλαιο με λίγο στεγνωτικό).

ε) Τα στρώματα προπαρασκευής στα κοινά ελαιοχρώματα και τις ριπολίνες (βελατούρα) τρίβονται με γυαλόχαρτο, ενώ στα βερνικοχρώματα με σμυριδόπανο και ελαφριά διαβροχή με νερό.