Ο φόρος θα επιβάλλεται από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο ή στρέμμα - Δεν εξαιρούνται οι κατ' επάγγελμα αγρότες

Χωρίς αφορολόγητο όριο για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων ή αγροτεμαχίων, αλλά και με τη φορολόγηση ακόμη και των κατ’ επάγγελμα αγροτών, προωθείται από το υπουργείο Οικονομικών το σχέδιο για τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων που θα εφαρμοστεί από το 2014 και θα επιβάλλεται, όπως πρώτη είχε αποκαλύψει η «Ν» (φ. 22.10.2012, σελ.1), από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο ή στρέμμα.

Ουσιαστικά το καθεστώς του νέου φόρου επανεξετάζεται από μηδενική πλέον βάση, στα πρότυπα του «χαρατσιού» που εισπράττεται μέσω της ΔΕΗ, ΔΕΗ+0,39% καθώς, όπως ανέφερε χθες κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου στη «Ν», «ο λογαριασμός δεν βγαίνει, με τις προτάσεις που έχουν υποβληθεί από τα άλλα κόμματα δεν είναι εφικτός ο στόχος για την είσπραξη 3,1 δισεκατομμύρια ευρώ το επόμενο έτος και ως εκ τούτου είναι μαθηματικά βέβαιο αυτό δεν πρόκειται να περάσει από την τρόικα»!

Τα στελέχη μάλιστα του υπουργείου υποστηρίζουν ότι ούτως ή άλλως όπως είχαν διατυπωθεί οι προτάσεις ήταν υπεραισιόδοξος ο στόχος για την είσπραξη 800 εκατομμύρια ευρώ από τα αγροτεμάχια, αλλά και περίπου 500 εκατομμύρια ευρώ από τις επιχειρήσεις για τα ακίνητα που έχουν στην κυριότητά τους, ενώ δεν κρύβουν ότι και η είσπραξη ποσού ύψους περίπου 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ από τα αστικά ακίνητα ήταν στον «αέρα».

Το ίδιο μοντέλο

Αξίζει να σημειωθεί ότι με το νέο σύστημα που προτείνεται, ανάλογο του ΕΕΤΗΔΕ εξασφαλίζεται, όπως ανέφερε κατά τη διάρκεια της σύσκεψης ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας στα μέλη της επιτροπής, η εισπρακτική απόδοση του νέου φόρου.

«Στο τέλος δεν θα πληρώνει κανείς το τέλος, αν αρχίσουν οι εξαιρέσεις» ανέφερε χαρακτηριστικά κορυφαίος παράγοντας που μετείχε στη σύσκεψη, ο οποίος ωστόσο διευκρίνισε ότι όλες οι πλευρές συμφωνούν όπως υπάρξει ειδική μεταχείριση-φορολόγηση των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού, όπως ανάπηροι, άνεργοι κ.ά.

Η διακομματική

Για το λόγο αυτό άλλωστε και κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής, η οποία πραγματοποιήθηκε υπό τον υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, και στην οποία συμμετείχαν ο υφυπουργός Οικονομικών, Γ. Μαυραγάνης, ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Εσόδων, Χ. Θεοχάρης, οι εκπρόσωποι της ΝΔ, Α. Βεσυρόπουλος και Κ. Παναγόπουλος, Δ. Χατζησωκράτης και Σ. Παπαθανασίου από τη ΔΗΜΑΡ, αλλά και Φιλ. Σαχινίδης, Ανδρέας Μακρυπίδης και Πάρις Κουκουλόπουλος από το ΠΑΣΟΚ, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου σε αρκετά θέματα έκανε στροφή 180 μοιρών.

Ετσι, το σχέδιο που έχουν εκπονήσει οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου και το οποίο παρουσιάστηκε στους εκπροσώπους των κομμάτων, προκειμένου να το μελετήσουν και να τοποθετηθούν στην επόμενη συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής ώστε να «κλειδώσει» το νέο σύστημα φορολόγησης των ακινήτων, αφού και η τρόικα δεν θα περιμένει, προβλέπει, μεταξύ άλλων, τα εξής:

* Αστικά Ακίνητα: η νέα εξίσωση για τα κτίσματα και τα εντός σχεδίου οικόπεδα προβλέπει την επιβολή φόρου 1 ευρώ/τ.μ., ο οποίος όμως θα αυξάνεται κατά ένα ή δύο ή τρία ευρώ ανάλογα με τα χαρακτηριστικά των ακινήτων: όπως παλαιότητα, όροφος, τιμή ζώνης, εμπορική αξία, οδό και οικοδομικό τετράγωνο.

Οσον αφορά τα οικόπεδα η φορολόγησή τους θα είναι ακόμη υψηλότερη, αφού ιδιαίτερη σημασία θα έχει εάν το οικόπεδο βρίσκεται σε νησιωτική, ή γενικότερα τουριστική περιοχή, είναι παραθαλάσσιο, συνορεύει με εθνικές οδούς κ.λπ.

Δεν αποκλείεται μάλιστα, εάν ο τελικός λογαριασμός δεν βγει, τότε για τα εν λόγω οικόπεδα ο φόρος να ξεκινά από τα 20 ευρώ φθάνοντας σε εξαιρετικές περιπτώσεως τα 30 ή 50 ευρώ το στρέμμα, όπως άλλωστε και να είναι υψηλότερος για τα ακίνητα των οποίων η αντικειμενική αξία υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ.

* Αγροτεμάχια: ευρώ ανά στρέμμα προβλέπει ο μαθηματικός τύπος, χωρίς αφορολόγητο όριο και χωρίς την εξαίρεση των αγροτικών εκτάσεων.

Με 33 κριτήρια

Σε κάθε περίπτωση βέβαια ο ΕΦΑ θα διαφοροποιείται ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε έκτασης, αφού αναμένεται να λαμβάνονται υπόψη περίπου 33 κριτήρια για τον υπολογισμό του νέου φόρου, όπως εάν οι εκτάσεις είναι καλλιεργήσιμες ή μη, αρδευόμενες ή μη, παραθαλάσσιες ή μη, κοντά σε εθνική ή επαρχιακή οδό, μονοετούς ή πολυετούς καλλιέργειας, ή βρίσκονται σε πεδινή, ορεινή ή ημιορεινή ζώνη.
Η μη θέσπιση, πάντως, αφορολογήτου ορίου, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των κομμάτων, αναμένεται να προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων γιατί αφενός πιστοποιεί για μια ακόμη φορά ότι τις αδυναμίες του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και την ανικανότητα του υπουργείου να διευρύνει με δίκαιο τρόπο τη φορολογική βάση, αφού και πάλι θα την «πληρώσουν» και οι ιδιοκτήτες ενός μικρού ακινήτου που βρίσκεται στις λεγόμενες «φθηνές» περιοχές, δεδομένου ότι ο νέος φόρος θα επιβάλλεται από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο. 

Περίπου 66,5 εκατ. στρ.

Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και του ΟΠΕΚΕΠΕ τα αγροτεμάχια υπολογίζονται σε περίπου 66,5 εκατ. στρέμματα, εκ των οποίων 25 εκατ. στρέμματα είναι μονοετούς καλλιέργειας, 9 εκατ. στρέμματα είναι ελιές, 3 εκατ. στρέμματα πολυετούς καλλιέργειας, 23 εκατ. στρέμματα βοσκότοποι, 6 εκατ. στρέμματα ιδιωτικά δάση, 150.000 στρέμματα λατομεία.

Στόχος να καλυφθούν τα κενά

Στόχος άλλωστε του νέου υπολογισμού του Ενιαίου Φόρου είναι να μην υπάρξουν κενά όσον αφορά τις εισπράξεις, αφού πρέπει να εισρεύσουν στα ταμεία του Δημοσίου 1,7 δισ. ευρώ από κτίσματα και εντός σχεδίου εκτάσεις, 500 εκατ. ευρώ από νομικά πρόσωπα και 800 εκατ. ευρώ από εκτός σχεδίου εκτάσεις. Αύριο, εξάλλου, όπως δεσμεύτηκε ο υπουργός Οικονομικών, θα σταλούν στα μέλη της διακομματικής όλα τα στοιχεία και οι επιβαρύνσεις που προκύπτουν ανά κατηγορία, σε σύγκριση με τις σημερινές επιβαρύνσεις από το έκτακτο τέλος που επιβάλλεται στα ακίνητα, καθώς και από το ΦΑΠ.

Υπενθυμίζεται, πάντως, ότι από μελέτη των αρμοδίων υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών προκύπτουν τα εξής:

* το 74% των ιδιοκτητών - φορολογουμένων έχει ακίνητα αντικειμενικής αξίας μέχρι 100.000 ευρώ,

* το 16% των ιδιοκτητών έχει ακίνητα από 100.000 έως 200.000 ευρώ,

* το 10% των ιδιοκτητών έχει ακίνητα πάνω από 200.000 ευρώ και άνω,

* ο συνολικός αριθμός των ιδιοκτητών εντός σχεδίου ακινήτων ανέρχεται σε 5.569.336,

* 1.356.081 φορολογούμενοι έχουν ακίνητα αντικειμενικής αξίας από 50.000 έως και 100.000 ευρώ,

* 27.198 φορολογούμενοι έχουν ακίνητα αντικειμενικής αξίας άνω του 1.000.000 ευρώ,

* το νέο μέτρο, με βάση τους υπολογισμούς των υπηρεσιών του υπουργείου, θα αποφέρει 800 εκατ. ευρώ από τη φορολόγηση των αγροτεμαχίων,

* καθώς και άλλα 500 εκατ. ευρώ από τα ακίνητα που κατέχουν τα νομικά πρόσωπα, τα οποία με βάση την ισχύουσα φορολογία καταβάλουν φόρους ύψους 280 εκατ. ευρώ.

Naftemporiki

Ανυπέρβλητα «εμπόδια» στη δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές όπου υπάρχει άναρχη οικιστική ανάπτυξη και αυθαίρετα, βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας, επιμένοντας στη θέση ότι οι αυθαίρετες κατασκευές που ανεγέρθηκαν μετά τις 31-1-83 εκτός οικιστικών περιοχών είναι καταδαφιστέες.

Σύμφωνα με το ΣτΕ, σε μία τέτοια περιοχή (όπου αναπτύχθηκε και «νέα γενιά αυθαιρέτων, δεν μπορεί να θεμελιωθεί δικαίωμα για τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες να κτίσουν και αυτοί, επειδή το κράτος για μεγάλο χρονικό διάστημα έδειξε ανοχή στην άναρχη οικοδομική δραστηριότητα ούτε επειδή υπάρχουν τέτοιες περιοχές που εξυπηρετήθηκαν από οδικό δίκτυο και δίκτυα φωτισμού, ύδρευσης κ.λπ. Η μακρόχρονη κρατική αδράνεια δεν μπορεί να στηρίξει την προσδοκία ότι μια τέτοια περιοχή θα μετεξελιχθεί νόμιμα σε οικιστική.

Το κράτος -κατά το ΣτΕ- μπορεί νόμιμα να παρέμβει σε αυτές τις περιπτώσεις περιορίζοντας σημαντικά τη δόμηση, γιατί η μακρόχρονη ανοχή του δεν σημαίνει ότι υπάρχει υποχρέωση να διατηρηθεί η πραγματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί αλλά ούτε ότι επιβάλλεται να διαιωνιστούν τυχόν ευνοϊκές ρυθμίσεις για εκτός σχεδίου ακίνητα.

Αξιώσεις
Από την άλλη, το δικαστήριο κρίνει ότι θα μπορούσαν οι ιδιοκτήτες να αξιώσουν αποζημίωση σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις όπου στερούνται ουσιωδώς τη χρήση της ιδιοκτησίας τους (σε σχέση με τον προορισμό της), εφόσον αποδείξουν με αγωγή στα δικαστήρια ότι το βάρος του περιορισμού που τους επιβάλλεται ξεπερνά το εύλογο όριο ανοχής και αλληλεγγύης, που δέχεται το Σύνταγμα.

Παράλληλα το ΣτΕ επιμένει ότι για τα αυθαίρετα που κτίστηκαν πριν από τις 31-1-83, η κρίση για οριστική εξαίρεσή τους, από την κατεδάφιση θα ήταν επιτρεπτή μόνο εάν είχε προηγηθεί ένταξη της περιοχής όπου βρίσκονται σε πολεοδομικό σχέδιο και είχε επομένως καταστεί οικιστική, γιατί διαφορετικά το αποτέλεσμα θα ήταν η γενικευμένη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, που θα καθιστούσε πολύ δυσχερή ή και αδύνατο τον πολεοδομικό σχεδιασμό.

Στη συγκεκριμένη υπόθεση κρίθηκε σύμφωνο με το Σύνταγμα, Προεδρικό Διάταγμα για την περιοχή των Μεσογείων, κατά το σκέλος που πρόβλεψε τη ένταξη τμήματος της Ραφήνας σε ζώνη πρασίνου («μπλοκάροντας» έτσι τη δόμηση) με στόχο να διατηρηθούν άθικτα τα σημεία σε δασικές περιοχές γύρω από την οικιστική ζώνη και να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Ιδιοκτήτες ακινήτων προσέφυγαν στη δικαιοσύνη υποστηρίζοντας ότι τέθηκαν υπέρμετροι περιορισμοί στην ιδιοκτησία τους που παραβιάζουν τις συνταγματικές διατάξεις που προστατεύουν την ιδιοκτησία, την ισότητα, την αναλογικότητα καθώς και το 1ο πρόσθετο πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ (Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου) για την κατοχύρωση περιουσιακών δικαιωμάτων.

Μεταξύ άλλων υποστήριξαν ότι η επίμαχη ιδιωτική έκταση έχει αποκτήσει οικιστικό χαρακτήρα με ανάπτυξη κατοικιών και δίκτυα ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ κ.λπ. και οι περιορισμοί δόμησης παραβιάζουν τη δικαιολογημένη προσδοκία τους για μελλοντική ένταξη της περιοχής στο σχέδιο πόλης, αφού το κράτος (με πράξεις και παραλείψεις) επέτρεψε ή ανέχθηκε για πολλά χρόνια τη δημιουργία οικισμού.

Ενταξη
Το ΣτΕ δέχθηκε, όμως, ότι η εκτεταμένη οικοδομική δραστηριότητα μιας περιοχής εκτός σχεδίου, δεν συνεπάγεται υποχρέωση του κράτους για διατήρηση της δημιουργηθείσας πραγματικής κατάστασης ούτε για ένταξή της στο σχέδιο πόλης, έστω και αν η οικιστική ανάπτυξη έγινε ανεκτή για μακρό χρονικό διάστημα. Ούτε όμως επιβάλλεται για το κράτος η διαιώνιση ευνοϊκών ρυθμίσεων ούτε η ιδατήρηση και νομιμοποίηση αυθαίρετων οικιστικών συνόλων, ιδίως όταν η ένταξή τους στο σχέδιο δεν εναρμονίζεται με τον ευρύτερο χωροταξικό σχεδιασμό.

"Η" Online

Το σχέδιο για την επιβολή του ενιαίου φόρου σε όλα τα ακίνητα από το 2014, ο οποίος θα πρέπει να αποφέρει έσοδα ύψους 3,1 δις. ευρώ ετησίως αναμένεται να στείλει σήμερα η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών στους εκπροσώπους των τριών κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση.

Η πρόταση του υπουργείου Οικονομικών θα εξεταστεί στην αυριανή συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής ενώ ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά αφού το τελικό σχέδιο θα πρέπει να παρουσιαστεί στην τρόικα και το νομοσχέδιο να έχει κατατεθεί στη Βουλή το αργότερο μέχρι το τέλος του μήνα.

Η εισήγηση του υπουργείου θα περιλαμβάνει όλα τα εναλλακτικά σενάρια για την εφαρμογή του νέου φόρου όπως:

• Την εφαρμογή του ενιαίου φόρου για τα κτίσματα και εντός σχεδίου ακίνητα χωρίς αφορολόγητο όριο. Στην περίπτωση αυτή, οι συντελεστές του φόρου θα κλιμακώνονται από 0,1% έως και 1%. Εάν υπάρξει αφορολόγητο όριο αυτό θα είναι πολύ χαμηλό, της τάξεως των 20.000 - 50.000 ευρώ με την κλιμάκωση των συντελεστών να ξεκινά από 0,2% και να φθάνει μέχρι και το 1,5% ή ακόμη και το 2% για ακίνητα συνολικής αξίας άνω των 2 ή 3 εκατ. ευρώ.
• Σε όλες τις εκτός σχεδίου εκτάσεις γης ο φόρος το 2014 θα επιβληθεί με βάση το στρέμμα ενώ από το 2015 βάση επιβολής του φόρου θα είναι η αντικειμενική αξία κάθε έκτασης. Από τον φόρο αυτό πιθανότατα θα εξαιρεθούν μόνο οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις οι οποίες ανήκουν στους κατ΄ επάγγελμα αγρότες. Το δημοσιονομικό «κενό» περίπου 300 εκατ. ευρώ που θα δημιουργηθεί από τη φοροαπαλλαγή των καλλιεργήσιμων αγροτικών εκτάσεων σχεδιάζεται να καλυφθεί με την φορολόγηση των αδήλωτων αυθαιρέτων τα οποία οι ιδιοκτήτες τους θα κληθούν τώρα να τα δηλώσουν στο Ε9 και με την υψηλότερη φορολόγηση των υπόλοιπων εκτός σχεδίου εκτάσεων γης.

Χθες από το Κιλκίς ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ υποστήριξε πως δεν πρέπει να φορολογηθούν για τις καλλιεργούμενες εκτάσεις οι κατ΄ επάγγελμα αγρότες, λέγοντας ότι «Πρέπει να πάμε σε έναν δίκαιο φόρο ακινήτων με αφορολόγητο όριο, αναλογικό, που δεν θα επιβαρύνει βεβαίως τον αγρότη, πρωτίστως τον πραγματικό αγρότη».

"Η" Online