Στον εντυπωσιακό αριθμό των 5 εκατομμυρίων ανεβάζει η Τράπεζα της Ελλάδος τις πολεοδομικές αυθαιρεσίες σε ακίνητα, σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση που δημοσίευσε στις αρχές της εβδομάδας.

Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι οι αυθαιρεσίες στην Ελλάδα είναι πάνω από 1 εκατ., ωστόσο ο π­ενταπλασιασμός τους από την ΤτΕ σημαίνει ότι όλη η χώρα είναι ένα απέραντο... αυθαίρετο. Προφανώς η κεντρική τράπεζα υπολογίζει και τις μικρές αυθαιρεσίες που υπάρχουν σε κάθε ακίνητο κι όχι μόνο τις εξολοκλήρου αυθαίρετες κατασκευές.

Πρόκειται κυρίως για κλείσιμο βοηθητικών χώρων όπως δώματα, κλιμακοστάσια ή πιλοτές καθώς και για επεκτάσεις σε αποθήκες ή δημιουργία ολόκληρων δωματίων σε εσωτερικούς χώρους στάθμευσης. Στα 5 εκατ. αυθαιρεσίες προσμετρώνται ασφαλώς και οι ημιυπαίθριοι χώροι που έχουν αλλάξει χρήση καθώς και διάφορες υπερβάσεις στο ύψος των κτιρίων. Ολα δείχνουν ότι τα επόμενα χρόνια η πολιτεία θα πάει σε μια λογική «πλήρωσέ το για να το σώσεις» καθώς ακόμη και 1 εκατ. νομιμοποιήσεις να γίνουν μέσω των νόμων για τους ημιυπαίθριους και τα αυθαίρετα θα υπάρχουν ακόμη 4 εκατ. παραβάσεις που θα βρίσκονται στον αέρα.

Ρύθμιση
Το κράτος μπορεί να προχωρήσει σε γενικευμένη ρύθμιση η οποία θα δίνει τη δυνατότητα νομιμοποίησης με πληρωμή προστίμων (το ύψος των οποίων θα κρίνεται από το μέγεθος της αυθαιρεσίας). Το σχέδιο προβλέπει δύο διαφορετικές περιπτώσεις:

- Μέσω της Τράπεζας Γης: Στο πρόσφατο συνέδριο 7o RED Bu­siness Forum ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος, Σ. Αλεξιάδης, προανήγγειλε την προώθηση του θεσμού αυτού που θα δώσει λύση και στο θέμα των αυθαιρέτων αλλά και σε ό,τι αφορά τον Συντελεστή Δόμησης. Συγκεκριμένα σε κάθε δήμο θα δημιουργηθεί μία Τράπεζα Γης στην οποία κάθε ιδιοκτήτης οικόπέδου ή κτιρίου με δικαίωμα να χτίσει με συγκεκριμένο συντελεστή δόμησης, θα μπορεί να τα παραχωρεί εφόσον δεν θέλει να τα αξιοποιήσει. Επίσης, κάποιος που κτίζει 3 ορόφους, αν και μπορεί να κτίσει 5, καταθέτει ή πουλάει στην Τράπεζα το υπόλοιπο.

Επενδυτές ή εταιρείες που θέλουν να αγοράσουν δικαιώματα κτίσης ή παραπάνω συντελεστή θα καταφεύγουν στην Τράπεζα. Π.χ. ιδιοκτήτης που έκτισε έναν επιπλέον όροφο (τα γνωστά «πανωσηκώματα») θα μπορεί να πληρώνει και να αγοράζει το αντίστοιχο δικαίωμα. Οι δήμοι μπορούν επίσης να αγοράζουν δικαιώματα και να τα αξιοποιούν για κοινοφελείς σκοπούς ή να περιμένουν να κερδίσουν από τις υπεραξίες. Θα ξεπαγώσει επίσης και ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστή δόμησης, αφού κάποιος ιδιοκτήτης διαρητέου θα μπορεί να πάρει συντελεστή από την Τράπεζα.

- Μέσω του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) μπορούν να γίνουν νομιμοποιήσεις πολεοδομικών παραβάσεων. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος προσανατολίζεται σε μια ρύθμιση κυρίως για βοηθητικούς χώρους όπως δώματα, κλιμακοστάσια κ.λπ. που πλέον δεν προσμετρώνται στον συντελεστή. Ο νέος ΓΟΚ δίνει το δικαίωμα για αλλαγή χρήσεων στο 50% των βοηθητικών χώρων άλλα και την επέκταση των υπόγειων χώρων στάθμευσης, υπό προϋποθέσεις αύξησης ύψους κ.λπ. Ολα αυτά ήταν παλιότερα παραβάσεις αλλά με τον ΝΟΚ μπορούν να νομιμοποιηθούν με την πληρωμή ενός παραβόλου, το οποίο κατά πάσα πιθανότητα θα είναι 500 ευρώ.

Προετοιμασία
Τους επόμενους μήνες το υπουργείο σχεδιάζει να προχωρήσει στην κατηγοριοποίηση των αυθαιρεσιών ώστε αυτές να είναι έτοιμες όταν θα προχωρήσει η γενικευμένη νομιμοποίηση που συζητείται. Στην πρώτη κατηγορία θα υπάρχουν οι μικρές πολεδομικές παραβάσεις, όπως η αλλαγή χρήσης ενός δωματίου κ.λπ.

Στη δεύτερη θα είναι οι υπερβάσεις στην άδεια και οι αλλαγές χρήσεις σε ολόκληρα ακίνητα που όμως έχουν νόμιμη άδεια. Τέλος στην τρίτη κατηγορία θα περιληφθούν οι εξολοκλήρου αυθαίρετες κατασκευές που έγιναν χωρίς οικοδομική άδεια. Μια συνολική πολιτική νομιμοποίησης μπορεί να πετύχει έναν παλαιότερο στόχο για έσοδα της τάξης των 9 δισ. ευρώ.

Εθνος

Κι όμως τα τζάκια φαίνεται ότι συμβάλλουν σημαντικά στην ρύπανση. Επιστήμονες και οικολογικές οργανώσεις, άλλα και σε ανεπίσημο επίπεδο, στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος συμφωνούν ότι η εξ ανάγκης "μόδα" των τζακιών, των ξυλόσομπων και των ξυλολέβητων οδηγεί σε αύξηση της ήδη υψηλής ατμοσφαιρικής ρύπανσης και ειδικά των πολύ επικίνδυνων αιωρούμενων σωματιδίων.

Σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Carbosol άλλα και πρόσφατη μελέτη του ΕΜΠ, υπολογίζεται ότι η καύση ξύλου ευθύνεται για το 50-70% της χειμωνιάτικης ρύπανσης με μικροσωματίδια τα οποία, σύμφωνα με την Greenpeace, ευθύνονται με την σειρά τους για τον θάνατο 1.300 ελλήνων το χρόνο και για την δημιουργία χρόνιων προβλημάτων υγείας σε άλλους 7.000 πολίτες/έτος. Με βάση στοιχεία της Ε.Ε., τα αιωρούμενα σωματίδια κοστίζουν τουλάχιστον 300.000 ανθρώπινες ζωές τον χρόνο στην Ευρώπη των 15 μόνο.

Για την Ελλάδα καταγράφεται και μια τεράστια ζημιά στην οικονομία της χώρας που υπολογίζεται από την Greenpeace, με βάση την μεθοδολογία του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, στο εξωφρενικό ποσό του 1,5 δισ. ευρώ από τις βραχυχρόνιες επιπτώσεις υγείας κι άλλα 6,1 δισ. ευρώ από τις μακροχρόνιες! Για όλα αυτά ευθύνονται τα αιωρούμενα σωματίδια που παράγονται από την χρήση ορυκτών καυσίμων και τις ανθρώπινες δραστηριότητες και τώρα επιβαρύνονται και από την κακής ποιότητας θέρμανση με στέρεη βιομάζα.

Η κρίση οδήγησε στην αύξηση της καύσης ξύλου, ως πιο φτηνής λύσης από το πετρέλαιο θέρμανσης άλλα στην Ελλάδα για ακόμη μια φορά, τα πράγματα αλλάζουν χωρίς σχέδιο και έλεγχο, προκαλώντας νέα προβλήματα που προστίθενται σε αυτά που επί δεκαετίες η Πολιτεία απέφυγε ή δεν μπόρεσε να λύσει. Οι έλληνες ανακάλυψαν και πάλι τα τζάκια που δημιουργήθηκαν... διακοσμητικά χωρίς να είναι λειτουργικά και τους ξυλολέβητες που εγκαθίστανται χωρίς να πληρούν τις σύγχρονες και απαιτητικές από την Ε.Ε. προδιαγραφές.

Στην Ελλάδα, η περσινή, έπειτα από είκοσι χρόνια άρση της απαγόρευσης καύσης στερεής βιομάζας σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, άφησε ένα παραθυράκι για την χρήση λεβητών πέλετ κλάσης 3 που θεωρούνται ξεπερασμένοι για την υπόλοιπη Ε.Ε. που χρησιμοποιεί κλάση 5 και έχει πάνω από 90% απόδοση, πράγμα που σημαίνει ότι ελαχιστοποιεί την εκπομπή ρύπων. Τα κλασικά τζάκια εκλύουν 19.3 μg αιωρούμενων σωματιδίων ανά κιλό καύσιμης ύλης, οι παλαιοί λέβητες ξύλου 17.1 μg, οι νέες ξυλόσομπες 12.2 μg, τα ενεργειακά τζάκια 5.1 μg και οι σύγχρονοι λέβητες πέλετ 0.6 μg, με τις τιμές να διαφέρουν όταν η καύσιμη ύλη είναι βαμμένο ξύλο ή μοριοσανίδες.

Σε έρευνες που έγιναν τελευταία φαίνεται πως αν σε κάθε 500.000 τόνους πετρελαίου θέρμανσης καίγονται επιπρόσθετα 50.000 τόνοι καυσόξυλων η ρύπανση της ατμόσφαιρας σε αιωρούμενα μικροσωματίδια διπλασιάζεται. Με άλλα λόγια, τα παραδοσιακά τζάκια με καυσόξυλα και οι ξυλόσομπες εκλύουν σε γενικές γραμμές 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα μικροσωματίδια στο κιλό καύσιμης ύλης από ένα σύγχρονο και καλά συντηρημένο καυστήρα.

Η διαφορά έγκειται στο ότι το ξύλο δεν επιβαρύνει με διοξείδιο του άνθρακα ενώ τα μικροσωματίδια του πετρελαίου είναι πιο τοξικά. Για επίλυση κι αυτού του προβλήματος προτείνονται τα ενεργειακά τζάκια ή οι σύγχρονοι λέβητες πέλετ που εκπέμπουν εξαιρετικά χαμηλά μικροσωματίδια.

Πρωταθλήτρια Ευρώπης στα τοξικά σωματίδια

Ο μισός και πλέον ελληνικός πληθυσμός πνίγεται καθημερινά στα τοξικά σωματίδια. Στους σταθμούς του ΥΠΕΚΑ και των Δήμων καταγράφονται σημαντικές υπερβάσεις παρά το γεγονός ότι το σύστημα υπολειτουργεί. Η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, ο Βόλος, η Πάτρα, τα Ιωάννινα και το Ηράκλειο περιλαμβάνονται στο top 10 των πιο επιβαρημένων πόλεων της ΕΕ με τις δυο πρώτες να "μάχονται" κάθε χρόνο για τη πρώτη θέση. Σχετικές μελέτες έδειξαν πως αν η συγκέντρωση μικροσωματιδίων στην Αθήνα ήταν κάτω από τα 20 μg/m³, τότε οι κάτοικοι θα κέρδιζαν ένα χρόνο ζωής επιπλέον. Στην Αθήνα όμως στα δυο τρίτα του έτους καταγράφονται υπερβάσεις άνω των 50 μg/m3.

Το πρώτο σοβαρό επεισόδιο ατμοσφαιρικής ρύπανσης συνέβη το 1875 στο Λονδίνο, όπου σημειώθηκαν αρκετοί θάνατοι ανθρώπων και ζώων. Η βιομηχανική επανάσταση, τον 19ο αιώνα, οδήγησε στην εντατική χρήση κυρίως του κάρβουνου και σε μικρότερο βαθμό του πετρελαίου, για την παραγωγή ενέργειας, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολύ μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα από τον καπνό και την στάχτη. Το μεγαλύτερο, όμως, επεισόδιο συνέβη στο Λονδίνο το 1952 όταν μια εβδομάδα υψηλών επιπέδων ρύπανσης είχε σαν αποτέλεσμα να συμβούν 4.000 θάνατοι οι οποίοι αποδόθηκαν στην ρύπανση.

Τα δάση καταλήγουν στο... τζάκι

Η αλματώδης αύξηση της ζήτησης φτηνού ξύλου σε συνδυασμό με την υποχώρηση της οργανωμένης και βιώσιμης υλοτομίας και κυρίως την τεράστια αδυναμία των μηχανισμών ελέγχου, έχουν οδηγήσει στην παράνομη και καταστροφική για τον δασικό πλούτο της χώρας υλοτομία.

Πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος παραδέχονται ότι ο κρατικός μηχανισμός αδυνατεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και αναφέρουν μάλιστα την ύπαρξη κυκλωμάτων που καταστρέφουν ελληνικά δάση λαμβάνοντας ξυλεία η οποία φεύγει παράνομα από τη χώρα για να εισαχθεί μετά με νόμιμους τρόπους στην ελληνική αγορά.

Επιπλέον, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί και για την καλή ποιότητα των ξύλων αφού δεν γίνονται σοβαροί έλεγχοι και βρίθουν τα βρεγμένα ξύλα που εκπέμπουν ρύπους.

"Η" Online